Focus je op je kernactiviteiten voor échte groene impact

De klimaatcrisis onderstreept dat het huidige economische model van oneindige groei nooit houdbaar is geweest. Onder druk van steeds strengere (inter)nationale wetgeving maken bedrijven noodgedwongen werk van een kleinere ecologische voetafdruk. Ook vanuit de publieke opinie groeit de druk op bedrijven en organisaties om te investeren in minder verspilling, groenere productiemethoden en betere werkomstandigheden. Zeker in branches als de bio-industrie en fast fashion is dit het geval.

In 2015 introduceerden de Verenigde Naties zeventien Sustainable Development Goals (SDG’s), als kader voor een duurzamere toekomst. Deze duurzaamheidsdoelen richten zich onder meer op een groene economie, schoon water en sanitair, kwaliteitsonderwijs, universele gezondheidszorg, en het uitroeien van extreme armoede en honger.

Steeds meer bedrijven en organisaties formuleren hun eigen duurzaamheidsambities aan de hand van deze SDG’s, vertelt duurzaamheidsconsultant Myra Hendriks. ‘Ze stellen zich bijvoorbeeld ten doel om hun afvalstromen te reduceren, hun uitstoot drastisch te verminderen en/of binnen de keten efficiënter samen te werken. De ervaring leert dat je daarbij doorgaans de grootste mate van impact realiseert door je als bedrijf of organisatie te richten op je kernactiviteiten.’

Duurzaamheidsconsultant Simone Thien geeft als voorbeeld een opdracht die Highberg recent uitvoerde voor een landelijke OV-organisatie. ‘Materieel gaat dankzij slimmer onderhoud nu langer mee en hoeft dus ook minder snel vervangen te worden. Daardoor hoeven er minder nieuwe treinen te worden aangeschaft en zijn er ook minder storingen.’

‘Deze ingrepen in de kernactiviteit van het bedrijf – het vervoeren van personen en goederen per trein – zorgen kortom voor een enorme groene impact. Daarmee past dit project prima in de twaalfde SDG, gericht op duurzame productie en consumptie.’

Myra Hendriks geeft een soortgelijk voorbeeld uit haar eigen praktijk. ‘In dit geval gaat om een organisatie die actief is in het stads- en streekvervoer, met een eigen onderhoudsafdeling. Voertuigen die in de remise staan, zijn uiteraard niet inzetbaar voor de reiziger. En dat effect wordt groter naarmate er meer voertuigen wachten op onderhoud. Afgezien van de kosten is dat ook vanuit duurzaamheidsoogpunt onwenselijk. Samen met de opdrachtgever zijn we daarom gaan kijken hoe processen efficiënter zouden kunnen worden vormgegeven. Hoe kan de performance verder verbeterd worden?’

Het onderhoud aan de voertuigen gaat inmiddels veel beter, schetst Hendriks. ‘Een groot aantal relatief kleine veranderingen – zoals een andere inrichting van het werkproces – heeft geleid tot een efficiënter proces. Daardoor zijn er nu meer zitplaatsen voor de reiziger en hoeven er in de toekomst minder nieuwe voertuigen aangeschaft te worden. Dat scheelt vele tientallen miljoenen en leidt tot besparingen op materialen en energieverbruik. Goed voor het milieu én vanuit het oogpunt van kostenbesparingen.’

Ook in sociaal opzicht formuleren veel organisaties heldere ambities om het welzijn van hun klanten te verbeteren. Duurzaamheid gaat immers verder dan milieu alléén. Zo dacht Highberg recent mee met een grote Nederlandse gemeente over het verbeteren van de performance van het gemeentelijke loket voor schuldhulpverlening, vertelt Simone Thien. ‘Medewerkers klaagden over te hoge werkdruk, en door personele wisselingen was er vaak geen sprake van continuïteit. De doorlooptijd van een schuldentraject was daardoor erg lang. Met een gericht veranderprogramma hebben we geholpen om de dienstverlening te verbeteren. De doorlooptijd is enorm verlaagd, en het schuldenloket werkt nu beter samen met schuldeisers.’

Burgers met schulden worden nu beter geholpen en bouwen ook minder schulden op, schetst Thien. ‘Hele concrete impact dus, direct gelieerd aan de kernactiviteit van een gemeente: het verbeteren van het leven van burgers. Ook dit project is verder weer heel goed rechtstreeks te linken aan de SDG’s. Denk maar aan SDG 1 – gericht op het uitbannen van armoede – en aan SDG 3, gericht op de bevordering van een goede gezondheid en welzijn.’

Wees je er wel bewust van dat het daadwerkelijk realiseren van je duurzaamheidsambities in de praktijk zo makkelijk nog niet is, benadrukt Hendriks. ‘Uiteindelijk staat of valt het welslagen van elke duurzaamheidsdoelstelling met de mate waarin je deze weet te vertalen naar concrete veranderingen op het gebied van leiderschap, mindset en gedrag. Je kunt in de directiekamer nog zulke mooie ambities formuleren, uiteindelijk zul je je strategische ambities naar de werkvloer moeten brengen.’

Vaak zijn bedrijven en organisaties hierin nog heel erg zoekende, merkt Thien. ‘We willen daar naartoe, naar dat ambitieuze doel, maar hoe komen we daar? Highberg begeleidt organisaties regelmatig bij het concreet vormgeven van dat verandervraagstuk.‘

‘Wij denken mee over hoe je je interne doelgroepen het best bereikt. Zo helpen we op dit moment een luchtvaartmaatschappij om te verduurzamen. Het is belangrijk om goed na te denken over wat je interne doelgroepen belangrijk vinden en waar ze door gemotiveerd worden. Een piloot zal immers door andere zaken gemotiveerd worden dan bijvoorbeeld grondpersoneel.’

Vervolgens worden de behoeften per doelgroep vertaald naar concrete gedragsinterventies, schetst Thien. ‘Via onder meer gamification zorgen we ervoor dat medewerkers die verandering ook daadwerkelijk omarmen. Daarbij zetten we spelelementen in om teams te laten nadenken over het hogere duurzaamheidsdoel. En over wat dat concreet betekent voor hun dagelijkse werkzaamheden.’

‘Ook laten we teams in de praktijk experimenteren met gedragsverandering. Zo kom je als organisatie uiteindelijk het snelst tot duurzame gedragsverandering en kun je écht groene impact maken.’

Zorg kortom voor een goede koppeling tussen je duurzaamheidsdoelen en je kernactiviteiten, benadrukt Hendriks nogmaals. ‘Baseer je op de SDG’s. En zorg ervoor dat je je doelstellingen via een gericht veranderprogramma een plek bezorgt in de hearts and minds van je medewerkers. Dan is de kans dat je échte duurzaamheidsimpact realiseert des te groter.’

Door je ambities te vertalen naar concrete gedragingen en mensen actief te betrekken bij je duurzaamheidsplannen, wordt de kans een stuk groter dat je de benodigde verandering daadwerkelijk in gang zet. Daarbij is het raadzaam het om aan te sluiten bij de kernactiviteiten van je organisatie, want juist dan zorg je voor de grootste impact. De inzichten in dit artikel helpen je bij het vertalen van je duurzaamheidsambities naar concrete actie.

Meer weten?
Neem dan contact met mij op!

Myra Hendriks