Fact-based sturen: hoe doe je dat?

Bij datagedreven werken zijn feiten en cijfers de grondslag bij alle overleggen en besluiten. Dat is vooral een cultuuromslag: meten, monitoren, sturen en verbeteren vormen een nieuwe hartslag voor het hele bedrijf. Dat levert wel wat op: wie fact-based sturen slim inricht, leert niet alleen meer van het verleden, maar kan ook beter in de toekomst kijken.

Fact-based sturen kan op verschillende niveaus, afhankelijk van hoe datavolwassen je als organisatie al bent. Om dit in te schatten kijken we naar hoe je de data organiseert, maar ook hoe je nu op basis van feiten en cijfers besluiten neemt. Dan ga je stap voor stap te werk. Je kijkt naar hoe besluitvorming loopt, verzamelt de data, selecteert de relevante inzichten en presenteert dit in bijvoorbeeld een dashboard. Je kunt hierbij je eigen feiten en cijfers gebruiken, en klein beginnen, of externe data koppelen en voorspellingen doen. Dit laatste vraagt om de inzet van bijvoorbeeld AI en om een hoog niveau van datavolwassenheid. Veel bedrijven zijn daar nog niet, en daarom blijven dit soort modellen vaak nog hangen in experimenten.

Mensen nemen informatie beter in zich op als het verteld wordt of visueel gepresenteerd, in plaats van in platte cijfers. Platte getallen in Excel-sheets hebben de meeste bedrijven al ingeruild voor dashboards. Tools als Power BI maken van de juiste data in het juiste verband zo’n handige visuele houvast. Bij het gebruik van die dashboards is het belangrijk dat data experts en mensen uit de business elkaar goed begrijpen. Dat is soms lastig, want ze spreken een andere taal. Aandacht voor datastorytelling kan helpen om bijvoorbeeld techneuten meer over targets te leren en salesafdelingen meer over alle technische keuzes en afwegingen die schuilgaan achter de eenvoudige vraag om een extra knopje op het dashboard. Gezamenlijk ga je dan zorgen dat het dashboard het juiste verhaal vertelt. Bepaal welke waarden alarmerend zijn en daarom in rood en welke titels er moeten bij de grafieken, zodat je in een oogopslag snapt wat er staat. Zo zorg je dat jouw dashboard het juiste verhaal vertelt. Het verhaal dat past bij het team en de organisatie.

Een andere valkuil is het gebruik van vervuilde data. Slechte input kan nooit goede output opleveren. Het is net als een kledingkast: als de broeken bij de broeken liggen en de bloezen bij de bloezen hangen, in plaats van alles op éé hoop, krijg je overzicht en inzicht. Wat verouderd is of incompleet, gooi je weg. Is je data schoon en gestructureerd en werkt de business feilloos met alle systemen, dan komen de echte vragen voor datagedreven werken: wat wil je weten, bereiken en meten? Hoe kun je prestaties echt verbeteren?

Hoe je het ook toepast, fact-based sturen is natuurlijk een middel en geen doel. Of je dat middel nodig hebt om je organisatiedoelen te bereiken? In de wetenschap dat je concurrenten door slim gebruik van data steeds scherpere inzichten krijgen en een betere blik op de toekomst, is het antwoord wel duidelijk. De eerste stappen naar datagedreven werken hoeven trouwens niet meteen heel groot te zijn. Maar zet ze weloverwogen. Klop gerust bij ons aan voor advies!

Luister voor het hele verhaal de podcast Fact-Based Sturen met Miriam Maan waarop dit blog is gebaseerd. De Podcast is de eerste van een serie Highberg Podcasts over de Future of Work. Ik ga hierbij in gesprek met experts en managers over hoe werk en organisaties er nu en in de toekomst uit kunnen zien.