Case study: Politie Nederland kiest Highberg als partner in het Landelijk Programma Datagedreven Samen Werken
De digitalisering van de samenleving leidt tot een grote groei in het gebruik van data. Net als in de samenleving dringt daarbij binnen de politieorganisatie het besef door dat het beheer en gebruik van data goed geregeld moet zijn. Het raakt immers de legitimiteit van de politie. In de kern betreft het omgaan met een snelgroeiende en exponentieel toenemende hoeveelheid data ten behoeve van het dagelijkse politiewerk. De politie pakt dit in samenhang en programmatisch aan. Sterker nog, het biedt prachtige kansen het politiewerk effectiever en efficiënter uit te voeren! Met als rode draad: datagedreven werken raakt iedereen in het politiekorps.
De commissie Schneiders adviseerde al in 2022 dat het datagedreven werken bij de landelijke eenheden van politie met voorrang opgepakt dient te worden. De korpsleiding heeft dan ook opdracht gegeven voor een landelijk programma datagedreven werken. Dit in lijn met de datastrategie van de Nationale Politie.
Groei is enorm
De politieorganisatie kent grote dataverzamelingen. Data-eilanden die soms verbonden zijn en soms niet. Beleid en uitvoering gaan daarbij nog niet altijd ‘hand in hand’. Het werk vond zijn weg in netwerkorganisaties, vaak naast de staande organisatie. En zoals vaker bij nieuwe ontwikkelingen ook met een eigen taal, definities, software en werkprocessen. De politie gebruikt naast eigen data ook steeds meer data ‘van buiten’ om het politiewerk te vergemakkelijken. De groei is enorm en zeker van externe data weet de politie niet altijd wat de kwaliteit is. Kortom, hier ligt een grote uitdaging op het bord van de politie.
De politie heeft na een zorgvuldig selectieproces via het Rijksbrede mantelcontract voor strategische opdrachten Highberg geselecteerd om daarbij te ondersteunen. Zowel met advies, maar met name ook bij het daadwerkelijk realiseren van de doelen die in het Landelijk Programmaplan zijn beschreven. Het Programmaplan DGSW Magazine is uitgereikt tijdens een driedaagse startconferentie (zie impressie). Het markeert de afronding van de analysefase, die bestond uit meer dan 150 gesprekken binnen en buiten de organisatie en een aantal tweedaagse bijeenkomsten met interne stakeholders.
Doelenboom
Om de kansen van Data Gedreven Samen Werken (DGSW) te kunnen omarmen en de risico’s te kunnen mitigeren zijn de samenhangende activiteiten en projecten die bijdragen aan de korpsbrede ambities en doelen gedefinieerd in een doelenboom. Daarna hebben de opdrachtgever en de Board Datagedreven werken (gegeven de schaarse middelen) de activiteiten geprioriteerd die een hoge impact hebben op slagvaardigheid en legitimiteit. Daarbij is gekeken naar plaatsen binnen het korps met energie om op bouwplaatsen aan de slag te gaan. De nadruk in de eerste fase ligt op het verzamelen van data (Collect). Daarna volgen opslag (Store), analyse (Analyze) en de werkelijke inzet van feitelijk getoetste informatie (Engage). Deze CSAE-aanpak bestaat komende jaren uit ontwikkellijnen die veelal worden vormgegeven in coalities met de staande organisatie of andere programma’s.
Datagedreven werken beproeven op bouwplaatsen
De landelijke eenheden realiseren bouwplaatsen Datagedreven Werken en ook eenheden zoals Oost en Rotterdam/Den Haag zijn van start gegaan. De in deze bouwplaatsen beproefde manieren van werken en operationeel werkende standaarden kunnen via stapsgewijze uitrol hun weg vinden naar andere eenheden. Zo komen operationele vraagstukken, werk, beleid en uitvoering vroegtijdig bij elkaar. Deze eerste eenheden zijn daarmee ook opdrachtnemer voor verdere implementatie van nieuwe manieren van werken.
Een goede Datacare organisatie
Een belangrijke voorwaarde voor datagedreven samenwerken is een goede datacare organisatie. Dit vereist de inrichting van een Datamanagement proces en bijbehorende organisatie. Antwoorden moeten worden gezocht op vragen als: Hoe gaan we met onze data om? Welke rollen hebben we daarbij nodig? en Hoe richten we dat proces in? Met hulp van Highberg adviseurs gaat de politie dat proces en die rollen in de praktijk op de bouwplaatsen beproeven, verdelen en uiteindelijk uitrollen. Ook zullen activiteiten en projecten worden opgestart met betrekking tot bijvoorbeeld autoriseren en metadatamanagement.
Samenspel met Politieacademie en andere programma’s
In samenspel met andere programma’s en de Politieacademie wordt gewerkt aan versterking van juridische kennis- en kunde. Belangrijk is de collega’s te voorzien van werkbare handelingskaders. Bewust omgaan met de balans tussen legitimiteiten effectieve uitvoering van je werk vraagt om het doorgronden van de onderliggende waarden. Wat zijn de juridische kaders en hoe kunnen we bij de collega's het besef en kennis en kunde stimuleren?
Actief stakeholdermanagement
Daarnaast wordt vanuit de kennis en kunde van Highberg actief stakeholdermanagement ingezet om de aanwezige kennis in de politieorganisatie, bij de wetgever, de beleidsmakers en de politiek over het voetlicht te brengen. Het programmaplan, het startcongres Datagedreven Samen Werken en lopende onderzoeken op het gebied van datamanagement en governance zijn concrete voorbeelden om het databewustzijn te versterken. Kunnen we de huidige voorzieningen binnen de politie op goede wijze omgaan met data beter op elkaar afstemmen en data dusdanig aanvullen dat medewerkers maximaal worden ontzorgd, terwijl we tegelijkertijd voldoen aan de eisen voor de omgang met data vanuit wet- en regelgeving? Het plan werkt de verschillende te zetten stappen verder uit en visualiseert deze in de roadmap. Het wenkende perspectief van Datagedreven Samen Werken is “van en voor iedereen”. Het raakt alle politietaken en is daarom ook van belang voor OM, bestuur en samenleving als geheel.
De toepassingsgebieden zijn eindeloos: opsporing, openbare orde, crowd control, dienstverlening etc. Uiteindelijk is het programma niet meer dan een werkvorm die helpt dit complexe vraagstuk vorm te geven.
Leidende principes
De politie wil datagedreven samenwerken. De werkelijkheid is een wereld van vele, vaak nog losse ontwikkelingen. In de kern is het stimuleren van datagedreven werken dus ook een vraagstuk van harmonisatie. Het plan bevat tien leidende principes met impact voor de politie organisatie. Daarvoor is een programmaorganisatie nodig die in samenspel met de stakeholders dit ondersteund door een strategische communicatie aanpak. Harmoniseren is van groot belang om eilanden te verbinden, helder en tijdig communiceren en samen optrekken spelen daarin een grote rol. Eerst politie intern, later breder.
Als we met het wenkend perspectief de kansen pakken en de harmonisatie uitdagingen en eventuele risico’s samen het hoofd bieden, biedt de wereld van de data kansen om het politiewerk nog beter, sneller en op legitieme wijze blijven te doen.
“Het raakt iedereen”
Ruud Staijen, Programmadirecteur Datagedreven Samen Werken, over de gezamenlijke uitdagingen en vooral kansen: “Datagedreven werken is ‘gewoon werken’. Alleen slimmer, gerichter en niet te vergeten sneller en efficiënter. Het raakt iedereen van laag tot hoog, dus alle 65.000 collega’s! Het programma is landelijk en probeert randvoorwaarden om datagedreven te gaan of te blijven werken te faciliteren. Vandaar de naam Landelijk Programma Datagedreven Samen Werken.”
“Trots op de mensen in dit programma”
Ed van Doorn, Partner bij Highberg over het aanwenden van expertise om mee te bouwen aan het Landelijk Programma Datagedreven Samen Werken: “Met veel waardering en in korte tijd zijn samen met vertegenwoordigers uit de politieorganisatie doelenbomen, de tien leidende principes en het programmaplan magazine opgeleverd. Ik ben trots op onze experts die samen met de politieorganisatie dit resultaat markeren met de grote start conferentie en film en daarbij mogen meebouwen aan de datacare organisatie. Doel is uiteindelijk de veiligheid van ons allen”.
De startconferentie was goed bezocht. Ruim 700 deelnemers waren getuige van de start van het datagedreven samenwerken in Apeldoorn bij de Politie Academie. Zie hier de link voor een Impressie Startcongres Datagedreven Samen Werken.
Neem voor meer informatie contact op met: ed.vandoorn@highberg.com of william.swaters@highberg.com