Deze AVG grondslagen hoor ik vaak, maar bestaan écht niet…

Wie persoonsgegevens wil verwerken, moet zich aan de privacy wetgeving (AVG) houden. En deze wet stelt dat als je persoonsgegevens wilt verwerken, dat dit alleen kan als je beschikt over een grondslag. Wat de 6 grondslagen zijn kan je hier lezen. Maar in de praktijk kom ik ook andere grondslagen tegen die misschien best logisch klinken, maar toch geen rechtmatige grondslagen zijn. Wat kom ik nou zo al tegen? Ik vat ze hierna samen.

Grondslag ‘historie’ – Deze grondslag komen we tegen bij organisaties die al jarenlang persoonsgegevens verwerken op een bepaalde manier. Ooit, in een ver grijs verleden, is er een bepaalde verwerking van persoonsgegeven ontstaan maar men staat niet meer stil bij wat men doet en waarom men dit doet. Dit kun je herkennen aan de opmerking “Wat bedoel je met grondslag? We doen het al jaren zo”.

Grondslag ‘buurman’ – Deze komt veel voor bij organisaties die vooral naar andere organisaties kijken. De concurrent, buurman of zusterorganisatie is dan de benchmark. De grondslag volgt de logica: als een ander deze gegevens op deze manier mag verwerken, dan zal ik het ook wel mogen. Wordt buiten het privacy werkveld herkend als ‘als zij in het water springen, dan doe ik het ook’.

Grondslag ‘het moet van de baas’ – veel gehoord in hiërarchische of bestuurlijke omgeving. De baas wil iets. Meest voorkomende bazen zijn de CxO, de minister, de dijkgraaf, de manager, de wethouder. En wie zijn wij dan om ‘de baas’ tegen te spreken. Negen van de tien keer weet de baas achteraf niet eens meer dat hij of zij zo stellig is geweest, óf verandert de baas van mening als duidelijk zijn wat de privacy consequenties zijn (bijvoorbeeld dat iets niet kan of mag, of even goed anders kan).

Grondslag – ‘dat had ik laatst volgens mij ergens gelezen’. Voor de luiere mensen – het formuleren van een grondslag vraagt enige aandacht, kennis en verdieping. Ontbreekt één van deze drie, dan kan je er in je grondslagbepaling naast zitten. De ‘dat had ik laatst volgens mij ergens gelezen’ mensen vinden het daarentegen wel vervelend als zij elke maand ‘zo ongeveer hetzelfde salaris als de vorige keer’ ontvangen.

Grondslag ‘handig’ – Dit is de meest voorkomende pseudo-grondslag en tegelijkertijd de belangrijkste indicatie dat er mogelijk geen grondslag is. Het benoemen van de grondslag handig gaat vaak gepaard met ‘blozen’, ‘giechel’ en de-ogen-door-een-ruimte-laten-schieten-alsof-je-betrapt-wordt. Men weet wel dat het niet mag, maar het is zo … handig …

Kom ik één van deze grondslagen tegen, dan weet ik voldoende. Werk aan de winkel!